Ik heb trillingen gevoeld. Is dit een aardbeving?
De Afdeling Seismologie van de KSB wordt regelmatig gecontacteerd door personen die trillingen hebben waargenomen en zich afvragen of deze veroorzaakt zijn door een aardbeving. Het is echter zelden zo dat geïsoleerde oproepen verband houden met een echte aardbeving. Aardbevingen doen zich voor op relatief grote diepte, in België meestal tussen 2 en 25 km. De demping op deze diepte is relatief gering, waardoor aardbevingen vanaf 2 op de schaal van Richter en met epicentrum in België geregistreerd worden door alle stations van het Belgisch seismisch netwerk. Kleinere aardbevingen worden zelden gevoeld door de bevolking. Grotere aardbevingen tussen 2 en 25 km diep worden algemeen over een ruimer gebied waargenomen en bijgevolg door een groot aantal personen.
De meeste oproepen die we ontvangen houden verband met trillingen waarvan de oorzaak zich aan het oppervlak situeert. In de ondiepe sedimentlagen worden deze trillingen snel gedempt, waardoor ze reeds op een afstand van enkele kilometer niet meer geregistreerd worden door onze seismografen. Indien de trillingen die ons gemeld worden in geen enkel station waar te nemen zijn, kunnen we concluderen dat het niet om een echte aardbeving gaat. Trillingen die ontstaan aan het aardoppervlak kunnen een natuurlijke oorsprong hebben, bv. door impact van wind op bomen en gebouwen. Daarnaast worden veel trillingen direct of indirect veroorzaakt door menselijke activiteit, o.a. door verkeer van zware voertuigen, industriële activiteiten, grote bouwwerven, inklinken van ondiepe lagen door verlaging van het grondwaterniveau, en soms ook door muziekconcerten. Dynamiteringswerken in groeves en mijnen veroorzaken eveneens trillingen die lokaal gevoeld kunnen worden. In tegenstelling tot de andere ondiepe trillingen kunnen deze wel tot een afstand van enkele tientallen kilometers gedetecteerd worden door seismografen. Om de storende invloed van dergelijke artificiële trillingen te vermijden, proberen we trouwens onze seismografen zo veel mogelijk op rustige locaties op te stellen, hetgeen niet altijd evident is in een dichtbevolkt land als België.
Indien u een trilling hebt gevoeld waarover (nog) geen bericht verschenen is in de media, is het mogelijk dat het toch om een kleine aardbeving gaat. Kijk dan eerst op de onthaalpagina van onze website, waar u onderaan de real-time registratie van verschillende seismische stations kan raadplegen. Indien er in verschillende stations tegelijkertijd verstoringen te zien zijn gaat het wellicht om een aardbeving. In dat geval vragen we u onze online enquête "Heeft u een aardbeving gevoeld?" in te vullen, zodat we snel de geografische verspreiding van de effecten en eventuele schade door de beving op het Belgisch grondgebied in beeld kunnen brengen.